Czym była Bastylia?
Bastylia, znana także jako Bastille Saint-Antoine, była fortecą w Paryżu, która pierwotnie została zbudowana w celu obrony wschodniej granicy Paryża przed Anglikami podczas wojny stuletniej w XIV wieku. Z czasem jednak przekształciła się w więzienie państwowe używane przez królów Francji. Bastylia stała się symbolem absolutystycznej monarchii Ludwika XVI i była szczególnie znana z przetrzymywania więźniów politycznych, którzy zostali tam umieszczeni bez formalnego oskarżenia czy procesu sądowego, często na podstawie tzw. "listów de cachet" – specjalnych nakazów królewskich.
Kiedy nastąpił atak na Bastylię?
Bastylia została zaatakowana i ostatecznie zburzona w wyniku wydarzeń, które miały miejsce 14 lipca 1789 roku, co uznaje się za początek Rewolucji Francuskiej. Ten dzień jest obecnie świętowany we Francji jako święto narodowe, znane jako Dzień Bastylii. Atak na Bastylię był motywowany wieloma czynnikami, w tym rosnącym niezadowoleniem społecznym, ekonomicznymi trudnościami i chęcią zdobycia amunicji i broni przechowywanych w forcie. Bastylia była postrzegana przez ludność jako symbol represji i autorytarnych rządów monarchy, a jej zdobycie stało się symbolem upadku tej władzy.Zburzenie Bastylia nie tylko oznaczało fizyczne zniszczenie budowli, ale również miało ogromne znaczenie symboliczne, oznaczając koniec absolutyzmu i początek nowej ery w historii Francji, charakteryzującej się dążeniem do republikanizmu, demokracji i równości obywatelskiej.
Sławne postacie z historii Francji więzione w Bastylii
W Bastylia byli przetrzymywani różni ludzie, od przestępców po więźniów politycznych, a wśród nich były również postacie znane w historii Francji i literaturze. Oto kilka przykładów:
Voltaire (François-Marie Arouet)
Jeden z najbardziej znanych filozofów i pisarzy Oświecenia, był więziony w Bastylia dwukrotnie, najpierw w 1717 roku, a następnie w 1726. Powodem jego pierwszego uwięzienia było napisanie satyrycznych wierszy krytykujących rząd, a drugiego - konflikt z arystokratą.
Markiz de Sade (Donatien Alphonse François)
Oisarz i filozof, znany ze swoich kontrowersyjnych i często skandalizujących dzieł, spędził w Bastylia kilka lat przed Rewolucją Francuską. Został przeniesiony z Bastylia do szpitala dla obłąkanych w Charenton krótko przed jej zdobyciem.
Hrabia de Mirabeau (Honoré Gabriel Riqueti)
Choć później stał się jedną z kluczowych postaci początkowego okresu Rewolucji Francuskiej, w młodości był więziony w Bastylii za różne wykroczenia, w tym za długi i skandale.
Warto zauważyć, że w momencie zdobycia Bastylii 14 lipca 1789 roku, więzienie nie było już miejscem przetrzymywania wielu znanych więźniów politycznych. W rzeczywistości znajdowało się tam wówczas tylko siedmiu więźniów, wśród których nie było szczególnie znanych postaci. Większość z nich była tam z powodów takich jak fałszerstwo lub zaburzenia umysłowe.
Konsekwencje zdobycia i zburzenia Bastylii
Zdobycie i zburzenie Bastylii 14 lipca 1789 roku miało głębokie i dalekosiężne konsekwencje, zarówno dla Francji, jak i dla całego świata. Oto kilka kluczowych skutków tego wydarzenia:
1. Koniec absolutyzmu
Zdobycie Bastylii jest powszechnie uznawane za symboliczny koniec absolutystycznego panowania monarchii francuskiej. To wydarzenie oznaczało początek upadku władzy królewskiej i zmierzch ancien régime, czyli starego porządku.
2. Początek Rewolucji Francuskiej
Atak na Bastylię zapoczątkował serię rewolucyjnych zmian, które przekształciły francuskie społeczeństwo, politykę i kulturę. Rewolucja Francuska doprowadziła do zniesienia monarchii, ustanowienia republiki, a także wprowadzenia nowych idei, takich jak wolność, równość i braterstwo.
3. Rozprzestrzenianie się idei rewolucyjnych
Wydarzenia we Francji, wywołane częściowo przez zdobycie Bastylii, zainspirowały rewolucyjne ruchy w innych częściach Europy i na świecie. Idee Rewolucji Francuskiej dotyczące demokracji, praw obywatelskich i suwerenności ludu miały wpływ na wiele późniejszych ruchów rewolucyjnych i reformatorskich.
4. Symbolika i dziedzictwo
Zburzenie Bastylii stało się potężnym symbolem walki przeciwko uciskowi i niesprawiedliwości. Dzień ten, znany jako Dzień Bastylii, jest obchodzony we Francji jako święto narodowe, symbolizujące wartości republikańskie i wolnościowe.
5. Zmiany polityczne i społeczne
Zdobycie Bastylii przyspieszyło zmiany w strukturze społecznej i politycznej Francji. Doprowadziło do powstania Zgromadzenia Narodowego, uchwalenia Deklaracji Praw Człowieka i Obywatela oraz ostatecznie do ustanowienia Pierwszej Republiki Francuskiej.
6. Zmiany prawne i administracyjne
W wyniku rewolucji, której iskrą było zdobycie Bastylii, dokonano licznych reform prawnych i administracyjnych, które miały na celu zastąpienie feudalnych struktur bardziej egalitarnym i republikańskim systemem rządów.
Zdobycie i zburzenie Bastylii nie było tylko lokalnym wydarzeniem, ale momentem, który zmienił bieg historii, wpływając na rozwój nowoczesnych idei politycznych i społecznych.