Dlaczego Ned Stark Nie Poprosił O Próbę Walki?

Utworzone: 2021-06-18, Aktualizacja: 2024-02-19

Wiedząc, co wydarzyło się ostatecznie z Nedem Starkiem możemy się zastanawiać, dlaczego jako doświadczony władca jednego z najstarszych rodów Westeros oraz zaprawiony w bojach wojownik nie próbował uratować swojej głowy żądając sądu przez Próbę Walki?

Czym była Próba Walki w Westeros?

Próba Walki (Trial by Combat) była formą rozstrzygania o czyjejś winie lub jej braku drogą fizycznej konfrontacji pomiędzy stronami (lub ich reprezentantami). Tego rodzaju sąd był usankcjonowany przez prawa ludzkie oraz boskie, gdyż wszyscy bogowie byli "świadkami" tego rodzaju próby (a także można powiedzieć pośrednio jej uczestnikami, gdyż założenie było takie, że bogowie sprzyjają prawdzie). Rezultat takiej próby, ze względu na jej boskie namaszczenie, był ostateczny i nie mógł być podważany. Próba Walki nie przysługiwała jednak wszystkim - mogli się o taki rodzaj sądu upominać tylko wysoko urodzeni. Sąd tego rodzaju był też zawsze dostępny dla tych pochodzących z szacownych rodów Westeros - żaden lord pełniący rolę sędziego nie mógł odmówić tego rodzaju prośbie, zwłaszcza takiej wypowiedzianej przy wielu świadkach. Próba Walki nie musiała kończyć się śmiercią jednego z walczących - mogła zakończyć się wraz z przyznaniem się oskarżonej strony do winy lub wycofaniem oskarżenia. Jednak wiele z tego typu sądów kończyło się śmiercią, zwłaszcza jeśli udział brali reprezentanci (tzw. czempioni), którzy spodziewali się poważnych dowodów wdzięczności w przypadku zwycięstwa oswoby, dla której walczyli.


Dlaczego Ned Stark nie poprosił o Próbę Walki?

Ned mógł zaryzykować i zażądać od sadzących jego występki tego rodzaju rozprawy. Dogodnych momentów na zgłoszenie takiej prośby były co najmniej dwa - przed "dogadaniem" się z Lannisterami oraz już po tym, jak zawarł tę osobliwą transakcję. 

Żądanie Próby Walki przed zawarciem umowy z Lannisterami

Ned pamięta, co przydarzyło się jego ojcu, który zażądał Próby Walki, gdy rządził Szalony Król - Aerys Targaryen. Ojciec Neda został spalony żywcem. I chociaż Lannisterowie nie są Szalonymi Aerysami, to Ned ma dosyć żywe i bolesne wspomnienia z tego typu sądami.

Ned bardzo boi się też o zdrowie i życie Sansy, która mogłaby zostać wykorzystana jako karta przetargowa; Lannisterowie z dużym prawdopodobieństwem mogliby spróbowac zagrać w ten sposób - przegrywasz walkę, albo zabijemy twoją córkę i sprawimy, że będzie wyglądało to na wypadek. Śmierć w Westeros to nie najgorszy los jaki mógłby spotkać Sansę pod rządami Joffrey'a, więc lęk o własne dziecko mógł powstrzymywać Neda przed podjęciem tej próby.

Innym problemem jest to kto mógłby walczyć w imieniu Neda. Eddard prawdopodobnie nie mógłby bronić się sam, a jeśli podjąłby taką decyzję, to równie dobrze mógłby od razu położyć głowę pod katowski miecz. Cały czas leczy się z ran zadanych podczas konfrontacji z Jamie'em Lannisterem i jego gwardią i przy tym poziomie sprawności nie byłby w stanie podjąć walki. Gdyby Lannisterowie powiedzieli, że chcą natychmiastowej walki i nie czekają na mistrza Neda rezultat byłby prosty do przewidzenia. Lannisterowie mają wielu ludzi, spośród których mogą wybierać (Gwardia Królewska, Sandor) lub nawet wezwać innych (Gregor) do miasta na walkę. Więc Ned prawie na pewno przegrałby walkę, co jednozacznie potwierdziłoby jego winę jako zdrajcy wobec ludu i bogów.

Żądanie Próby Walki po zawarciu umowy z Lannisterami

Ned, po tym jak przełknął dumę i postanowił uratować swoją głowę i oszczędzić bólu i cierpienia swoim córkom, jest przekonany, że druga strona dotrzyma umowy. Jeśli Eddard przyzna się do zdrady, zostanie wysłany na Mur, a Sansa i Aria pozostaną zakładnikami, ale będą bezpieczne. Ned nie chce ryzykować bezpieczeństwa swoich dzieci. Umowa (tak wydaje się Nedowi) ma również sens dla Lannisterów, ponieważ konflikt ze Starkami zostałby złagodzony. Ned zostaje następnie zaciągnięty do Septu Baelora, gdzie wyznaje i oczekuje miłosierdzia Joffreya. Ale Joffrey postanawia – wbrew wszelkiej logice – zabić Neda. Ned jest zszokowany; to nie było częścią umowy! I dlaczego Joffrey albo Lannisterowie chcieliby go zabić. Cersei, Varys i Pycelle próbują kłócić się z Joffreyem, ale ser Ilyn i Janos reagują szybko i zabijają Neda. Niestety dla siebie Ned tuż przed ścięciem przyznaje się do zarzucanej mu zdrady, więc nie jest jasne, czy na pewno mógłby prosić o Próbę Walki w związku z przestępstwem, do którego już się przynał. 

Podsumowanie 

Ned nie prosił o Próbę Walki przed zawarciem umowy z Lannisterami, ponieważ pamiętał co spotkało jego ojca. Chciał ocalić dzieci i nie chciał dać Lannisterom legitymacji dla procesu, który uważał za farsę (Ned był przekonany, że prawda leży po jego stronie), a także dlatego, że nie miał zwyczajnie szans na wygranie walki.

Nie prosił również o rozprawę przez walkę po zawarciu umowy z Lannisterami, ponieważ był przekonany, że umowa, którą zawarł jest korzystna dla Lannisterów. Po tym, jak Joffrey zarządził bez uprzedzenia egzekucję Neda, Ned był po prostu  zbyt zszokowany i stracony zbyt szybko, żeby zdążyć spróbować tej linii obrony. 

Kategoria: literatura
Tematy:   film na podstawie książki gra o tron pieśń lodu i ognia próba walki sąd boży seriale