Dlaczego Król Anglii Abdykował?

Utworzone: 2021-02-04, Aktualizacja: 2024-02-09

We własnych słowach króla Wielkiej Brytanii Edwarda VIII Windsora, które wygłosił w trakcie słynnej przemowy na falach radia BBC, podał następującą przyczynę:

Uwierzcie mi, gdy mówię do was, że uznałem za niemożliwe dźwiganie wielkiego ciężaru odpowiedzialności bez pomocy i wsparcia kobiety, którą kocham

Z powyższej wypowiedzi wynika, że głównym powodem, dla którego abdykował Edward VIII, był brak możliwości (zgodnie z brytyjskim prawem oraz obyczajem) usankcjonowania jego związku małżeńskiego z Wallis Simpson.

Edward VIII był jedynym królem Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Irlandii, który abdykował (zrzekł się władzy królewskiej). 

Jak doszło do abdykacji króla Anglii Edwarda VIII?

W dniu śmierci swojego ojca Jerzego V (20 stycznia 1936 roku), Edward - ówczesny następca tronu i książę Walii, wstąpił na tron jako Edward VIII Windsor. Jego panowanie od pierwszego dnia zapowiadało się na co najmniej niekonwencjonalne, gdyż już pierwszego dnia mocno złamał protokół obserwując proklamację jego osoby na króla razem z panią Wallis Simpson (ówczesną narzeczoną, której oświadczył się .

Objęcie władzy przez Edwarda VIII zostało entuzjastycznie przyjęte przez społeczeństwo. Kraj wychodził dopiero z głębokiego kryzysu, a energiczny i niekonwencjonalny król wydawał się mieć to, co potrzebne będzie do dawania nadziei w trudnym okresie.

O ile lud był nastawiony do króla pozytywnie, o tyle klasa polityczna miała do niego zgoła odmienne nastawienie. Przyczyną takiego stanu rzeczy była zażyłość i serdeczność kontaktów Edwarda z przedstawicielami III Rzeszy Niemieckiej, w szczególności ambasadorem Rzeszy Leopoldem von Hoeschem. Ambasador z kontaktów z późniejszym królem korzystał w celu zdobywania informacji, które ułatwiały działania hitlerowskim Niemcom - np. remilitaryzacje Nadrenii. 

Jednak to nie pro-nazistowskie sympatie przyczyniły się do utraty tronu przez Edwarda VIII. Jeśli tak trudne do zaakceptowania kwestie jak sympatyzowanie z autorytarną władzą niemiecką nie spowodowały abdykacji, to dlaczego dlaczego brat Jerzego VI ostatecznie abdykował? W listopadzie 1936 roku Edward, na spotkaniu z ówczesnym premierem Baldwinem, oświadcza, że ma zamiar poślubić panią Wallis Simpson. W odpowiedzi premier poinformował go, że takie małżeństwo (z nie dość, że Amerykanką, to na dodatek dwukrotną rozwódką) jest nie do zaakceptowania moralnie. Przeciwko zawarciu tego związku wystąpił też Kościół, a także sam lud Wielkiej Brytanii nie akceptował idei pani Simpson jako ich przyszłej królowej.

Zaistniały kryzys mógł zostać rozwiązany na jeden z trzech sposobów: 

  • rezygnacja ze ślubu
  • poślubienie pani Simpson wbrew woli rządu, Kościoła oraz społeczeństwa
  • abdykacja 

Pierwsza opcja była nie do pomyślenia dla samego Edwarda, druga spowodowałaby kolejny kryzys państwowy (wiązałaby się z dymisją rządu), więc pozostała jedynie opcja trzecia. Finalnie więc, powód dlaczego król Edward VIII Windsor abdykował, był dosyć prozaiczny i bardzo ludzki - miłość do ukochanej kobiety. 

Król podpisał dokumenty abdykacyjne 10 grudnia 1936 roku, ustawę o abdykacji podpisał następnego dnia, którego to tez wygłosił swoją słynną przemowę (napisaną przy wsparciu Churchilla). Przemowa jednak nie wzbudziła oczekiwanego współczucia, a jedynie poczucie, że król porzuca naród dla amerykańskiej rozwódki.

Panowanie Edwarda VIII było jednym z krótszych w historii - obejmowało niecały rok w okresie od 20 stycznia 1936 roku do 11 grudnia 1936 roku. 

Co działo się z Edwardem VIII po abdykacji?

Już 12 grudnia 1936 roku Edward opuścił kraj w podróży do Australii. Po abdykacji otrzymał tytuł księcia Windsoru - był tak tytułowany od razu po rezygnacji z tronu, niemniej formalnie sprawa została domknięta dopiero w marcu 1937 roku. Jego następcą został jego młodszy brat - Jerzy VI Windsor, ojciec późniejszej królowej Elżbiety II. W trakcie życia "na wygnaniu" we Francji poróżnił się z większością swoich królewskich krewnych. 

Kategoria: historia
Tematy:   historia anglii historia wielkiej brytanii królowie rodziny królewskie wielki świat